Vervelende gebeurtenissen of trauma’s

Kinderen en jongeren die nare of traumatische gebeurtenissen hebben meegemaakt, kunnen daar last van blijven houden. Dit kan een schokkende, pijnlijke of beangstigende gebeurtenis zijn geweest, zoals een ongeval, hondenbeet of een aanranding, maar ook een langdurige vervelende ervaring, zoals pesterijen, geweld of ziekte van een ouder.

Soms lukt het om dit te verwerken op eigen kracht. Het kan ook zijn dat je er elke dag last van blijven houden. Je voelt je anders, hebt last van vervelende gedachten, blijft beelden van de gebeurtenis voor je zien (flashbacks), bent sneller boos, schrikt snel, hebt lichamelijke klachten of slaapt slecht. Allerlei prikkels die aan de gebeurtenis doen denken (beelden, geuren, geluiden), kunnen er voor zorgen dat de herinnering weer wordt geactiveerd. Je voelt dan weer dezelfde emoties als toen en raakt opnieuw van slag.

Angsten

Iedereen is wel eens bang of angstig. Angst is een natuurlijke reactie bij gevaar. Er is sprake van problematische angst als je heftiger en langduriger reageert op normale oorzaken van angst en het je dagelijkse leven beïnvloedt. Vaak komen daar lichamelijke sensaties bij kijken (bijv. hoofdpijn, zweten, hartkloppingen, duizeligheid).

Er bestaan verschillende soorten angsten. Zo kun je last hebben van faalangst, verlatingsangst of sociale angst. Ook kan er onverwachts heftige angst optreden en ontstaat er paniek. Sommige kinderen hebben last van een fobie, een overdreven angst voor een situatie (bijvoorbeeld hoogtevrees) of een beest (bijvoorbeeld een spin). Het gevaar bij angst is dat het kan leiden tot problemen op school, schoolverzuim, of sociaal isolement, waardoor de angst versterkt wordt. Het is dan heel belangrijk om met elkaar te bekijken hoe deze vicieuze cirkel doorbroken kan worden en wat je daarbij nodig hebt van de mensen uit je omgeving.

Vervelende gebeurtenissen of trauma’s

Als je klachten hebt na een vervelende gebeurtenis, dan is het goed om jeugdhulp in te schakelen, omdat er een effectieve (vaak kortdurende) behandeling is die er voor zorgt dat de klachten afnemen of verdwijnen. Deze behandeling heet EMDR (Eye Movement Desensitization Reprocessing).

Bij BOEI-Limburg hebben we een aantal speciaal opgeleide, gespecialiseerde EMDR therapeuten. Zij kunnen je leren om vervelende herinneringen op een goede manier op te slaan, waardoor het weer gewone herinneringen worden. Tijdens de behandeling vertel je de vervelende herinnering(en) en je wordt tegelijkertijd door de therapeut afgeleid met oogbewegingen en doe-opdrachten. Ouders of opvoeders hebben bij jongere kinderen vaak een actieve rol in de behandeling en bij oudere kinderen een ondersteunende rol. 

Angsten

Er wordt bij angst in alle gevallen gekozen voor een aanpak waarbij de omgeving actief betrokken wordt in de behandeling, omdat dit van essentieel belang is bij het doorbreken van angst.

Jij en je ouders versterken/ontwikkelen vaardigheden, waarmee je op een effectieve manier met je angsten om leert gaan. Denk hierbij aan het herkennen van lichaamssignalen van angst, ontspanningsoefeningen, gedachten uitdagen en het vervangen van negatieve gedachten door positieve gedachten. Zo wordt je emotionele veerkracht en die van jou omgeving versterkt. Ook werken we aan het zelfvertrouwen, zodat jij en je omgeving  beter met moeilijke of beangstigende situaties om kan gaan.

Behandelmethodes zoals Cognitieve Gedragstherapie (CGT) helpen je om negatieve gedachtes anders te interpreteren, zodat je een meer objectieve kijk krijgt op je eigen gevoelens en waarnemingen waardoor je er minder last van krijgt. Zo kunnen angstgevoelens verminderen of verdwijnen en zal je gedrag veranderen.

Door de angst steeds uit de weg te gaan, ervaar je nooit wat er echt zou zijn gebeurd in zo’n situatie. Door vermijding kan jouw leefwereld bovendien steeds kleiner worden. Daarom kunnen we er voor kiezen om aan exposure te doen. Dat wil zeggen dat we samen met jou een goede ervaring gaan opdoen met de angstopwekkende situatie. Daarbij kunnen we ook digitale hulpmiddelen inzetten.

Wanneer er sprake is van angst door trauma wordt EMDR ingezet. Hoe dat gaat, zo’n behandeling? Eerst zal de therapeut je vragen om te vertellen wat er gebeurd is. Samen ga je aan de slag om te zorgen dat je het niet meer naar vindt om aan dat moment te denken. Dat gaat zo. Jij concentreert je op het ‘nare plaatje in je hoofd’ Tegelijkertijd vraagt de therapeut je om iets héél anders zoals met je ogen de vingers van de therapeut volgen en ze stelt je wat vragen of geeft wat doe-opdrachten. De behandeling gaat door totdat je dat nare ‘plaatje in je hoofd’ niet langer vervelend vindt en het je niets meer doet. Dat is wat we willen bereiken.